Met bevroren handen probeer ik de bandjes van de tenthoes vast te maken. Op de motorkap zit nog een laagje ijs. Het leek zo’n goed idee, vroeg opstaan om roofdieren te zien. Die zijn vooral actief vlak na zonsopkomst, dus dan is de grootste kans om cheetahs, luipaarden en leeuwen te spotten. Na een uur doelloos rondrijden door het uitgestorven Kgalagadi Transfrontier Park hebben we het wel gezien en draaien we om richting de camping. Dat was de beste beslissing van de dag…

Na bijna twee maanden in Zuid-Afrika begint het te kriebelen om de grens over te gaan. We hebben Botswana en Namibië de afgelopen dagen al zien liggen, maar we zijn nu weer iets afgezakt. De meest noordelijke grensovergangen naar Namibië zijn op dit moment gesloten. We hebben inmiddels al aardig wat kilometers achter de kiezen met de Land Cruiser, iets meer 2.000 in twee en halve week.

Klaar om te gaan

Bij de vorige update zaten we nog in regenachtig Tulbagh, zo’n 120 kilometer boven Kaapstad. Sindsdien hebben we geen druppel regen meer gezien, dus over het weer mogen we niet klagen. Dat doen we als echte Nederlanders natuurlijk wel, maar daarover later meer. In Tulbagh ruimen we nog even de laatste dingetjes in de auto in en gelukkig lijkt alles te passen. We zijn nu echt klaar om op pad te gaan!

Niet dat we meteen volgas richting Namibië rijden, want we blijven eerst nog een paar dagen hangen in het dal van Tulbagh. We strijken neer op een camping waar we de enige gasten zijn en genieten van het kamperen met onze eigen spulletjes. Kampvuurtje, braaien, fijn muziekje, zo komen we de avonden wel door. Na nog een nachtje en een mooie wandeling (waarbij Ellemieke in de smerigste poep ooit gaat staan), gaan we dan echt noordwaarts, naar de Cederberg Wilderness Area. In dit natuurreservaat zijn geen supermarkten, dus we slaan eerst flink in. Via een prachtige gravelweg die over de bergen slingert komen we aan bij een kleine camping, waar we semi-wildkamperen met uitzicht over een enorme olijfboomgaard. Onze telefoons hebben geen bereik en het dichtstbijzijnde stadje is 100 kilometer verderop. We kijken naar prachtige zonsondergangen en ’s nachts zien we miljoenen sterren. Als we het laatste blok hout op het vuur hebben gegooid en ik iets van tafel pak, zie ik het oppervlak glinsteren in het licht van vlammen. Is dat ijs? Ja, dat is ijs. En dan moet de nacht nog beginnen.

De volgende ochtend is de motorkap wit van de rijp en zelfs aan de binnenkant van de tent zitten bevroren druppels. Uhm, de ruitenkrabber ligt thuis op zolder… Gelukkig warmt alles weer snel op in de zon, maar dit zal niet de laatste vriesnacht zijn. Overdag is het heerlijk, met temperaturen tussen de 18 en 30 graden, maar de avonden en nachten zijn vaak koud. Gelukkig hebben we goede kleding bij ons.

De vallei bij Tulbagh | Ellemieke hangt uit het raam | Kamperen op de lege camping bij Tulbagh | Onderweg richting Cederberg | Route door Cederberg | Sundowner met uitzicht | IJs op de motorkap

De Cederberg Mountains in

Omdat het gebied van Cederberg beschermd is, mogen er maar een beperkt aantal mensen per dag bepaalde delen bezoeken. We moeten een toegangsbewijs ophalen en krijgen dan een code om het cijferslot van een hek open te maken. Om er te komen moeten we bovendien een behoorlijk pittig gravelweggetje omhoog rijden, maar daar draait onze Land Cruiser zijn wiel niet voor om. Het voelt bijna bevoorrecht om door dit prachtige, verlaten gebied te rijden en te wandelen. We komen de hele dag geen mens tegen. We zien prachtige rotsformaties, die als legosteentjes over land uitgestrooid lijken te zijn. En we bekijken rotstekeningen van de San, de oorspronkelijke bewoners van dit gebied. Heel bijzonder hoe sommige van deze tekeningen na 5.000 jaar nog haarscherp zijn.

Als het landschap oranje kleurt van de late middagzon komen we aan bij de camping, maar tegen de tijd dat de tent staat zijn we al verkleumd. Het is hier nóg kouder. We eten snel wat en gaan dan lekker in de auto zitten om een filmpje te kijken op de laptop.

Het is het waard

De volgende dag, op onze trouwdag, staan we vroeg op. Het ijs zit op de campingstoelen, de auto en de tafel. Klappertandend ontbijten we in de vrieskou. Als dat geen romantisch begin van de dag is… Maar het is het allemaal waard, want vandaag maken we een prachtige wandeling. 12 kilometer lang en meer dan 750 hoogtemeters. Eerst gaan we zigzaggend de berg op, daarna via touwen en opstapjes langs kliffen en vervolgens klimmen en klauteren we door de Wolfberg Cracks. Het ziet eruit alsof een enorm rotsblok iets te hard is neergezet en in stukken is gebarsten. Sommige scheuren zijn smal, zoals degene waar wij doorheen klimmen, en andere iets breder. De loodrechte rotswanden staan soms maar enkele tientallen centimeters uit elkaar. De boogvormen die boven ons hoofd zweven zijn spectaculair. Soms denken we dat we niet meer verder kunnen, maar uiteindelijk komen we aan de bovenkant van de berg uit, waar we in een buitenaards landschap onze lunch opeten. Daarna wandelen we verder naar een rotsboog, vanwaar we uitkijken over de hele omgeving. Wát een dag en wát een indrukwekkende omgeving.

Daarna hebben we een paar rommel/was/klusdagjes op een iets warmer gelegen camping verderop in het gebied en maken we plannen om naar het Kgalagadi Transfrontier Park te gaan. We hebben gehoord dat mensen wel een jaar van te voren reserveren om een plekje op een van de campings in het park te bemachtigen. Gelukkig weten we nog wat vrije plekken te boeken.

Wandelen tussen de rotsformaties | Rotstekeningen van de San | Uitzicht over de rotsformaties | Blije mensen | De Wolfberg Cracks | Bizar landschap bovenop de rots | De rotsboog | Bijzondere rotsformaties

Leegte

Maar we zijn er nog niet. De afstand naar Kgalagadi is meer dan 800 kilometer door oneindig niemandsland. Of beter gezegd, iemandsland, want over honderden kilometers strekken zich hekken uit om het land af rasteren. Wat mensen moeten met tientallen vierkante kilometers gortdroge grond is ons volstrekt onduidelijk en waarschijnlijk weten de eigenaren het zelf ook niet, want behalve hekjes is er niets te zien op de landerijen.

In het woenstijnstadje Calvinia, de enige plaats van betekenis in de wijde omgeving, overnachten we in een B&B waar we de eerste buitenlandse gasten in 2 jaar tijd zijn. Daarna reizen we verder de oneindige leegte in. Dor en droog land met goudgele grassprieten en prikkerige woestijnstruikjes is het enige wat hier nog is. In the middle of nowhere verlaten we de hoofdweg en stuiteren over stoffige wegen naar de Verneukpan (ja, zo heet ‘ie echt…), een enorme zoutvlakte. Midden op de pan stappen we uit op de droge grond. Behalve de wind die hier altijd raast heerst er een surreële stilte. Alsof we op een andere planeet zijn beland. We maken natuurlijk nog even de ‘verplichte’ fopfoto’s en rijden dan verder naar Upington, de eerste stad in 400 kilometer. We kamperen aan de kolkende Oranjerivier, waar we de zon zien ondergaan en de lucht met duizend kleuren zien weerspiegelen in het stromende water.

Onderweg in het oneindige niets | Woestijnstadje Calvinia | De ‘verplichte’ fopfoto’s van de Verneukpan

Afrikaanse logica

Het laatste stukje richting de Kgalagadi is nog een paar honderd kilometer, door hetzelfde droge (n)iemandsland. We denken ’s ochtends nog even snel een nieuw remlampje te scoren (de reservelampjes liggen namelijk naast de ruitenkrabber op zolder), maar dat is te makkelijk gedacht. Ik zou hier een blog op zich over kunnen schrijven, maar hier is de korte versie: winkel – heel veel autospullen – maar niet de lampjes – die liggen achter een balie – enorme rij – drie medewerkers die heel druk bezig zijn met niks – nog langere rij – eindelijk aan de beurt – verkeerde lampje – weer in de rij – nog steeds drie mannetjes die uit hun neus lopen te eten – héél lang zoeken in het magazijn – eindelijk het goede lampje – en nog steeds drie ventjes die…. Nou ja, het goede nieuws is, we hebben een nieuw lampje en we kunnen naar de Kgalagadi.

De Kgalagadi dus, een 38.000 vierkante kilometer groot wildreservaat dat zich uitstrekt over Zuid-Afrika en Botswana. Huis van de gemsbok, cheetah, gnoe en giraffe. Een landschap van droge rivierbeddingen en rode zandduinen, begroeid met dor gras. Vijf dagen cruisen we door het park. Komen soms uren niks tegen en stuiten dan ineens op een jakhals, een kudde springbokken of een groep giraffen. Na een ochtend lang rondrijden zonder dat we veel dieren zien, draai ik weer om naar de camping. Gamedriven is soms vruchteloos en misschien zijn we verwend geraakt tijdens onze eerdere reizen in het Krugerpark en in Tanzania. Maar dan ineens komt ons een groepje auto’s tegemoet. En die staan er nooit voor niks.

Midden op de weg zien we een cheetah, die onder ons open portierraam langsloopt. We kunnen hem aaien als we zouden willen en ik denk te zien dat ‘ie ons een knipoog geeft. Het blijken uiteindelijk vier cheetahs te zijn, een moeder en drie bijna volgroeide jonkies. We volgen het kwartet een tijdje en even later steken ze nóg een keer vlak voor onze auto over. Spectaculair. Wat een prachtige dieren! We kijken nog even toe hoe ze een mislukte aanval opzetten om een springbok te vangen, maar die doorziet het plannetje en zet het op een rennen. Daar gaat het ontbijt. Maar wij keren voldaan terug naar het kamp. In de dagen daarna, waarbij we per ongeluk een stukje illegaal de grens oversteken naar Botswana, zien we nog een keer een duo cheetahs, maar ook heel veel andere dieren. Het is bijzonder rustgevend om naar een kudde grazende gnoes te kijken terwijl de zon langzaam achter de horizon zakt…

Giraffes | Roodsnaveltok (Zazoe uit De Leeuwenkoning) | Cheetah naast de auto | Meer cheeta’s | Stokstaartjes | Jakhals | Kudde springbokken | Struisvogels | Grazende gnoes bij ondergaande zon | Gemsbokken

We begrijpen er nog geen bal van

We gaan ongetwijfeld in de komende maanden nog veel meer wilde dieren zien, maar eerst wacht de zandbak van Namibië op ons. Daar zal weinig leven zijn, maar wel een buitenaardse landschap. En daarmee laten we Zuid-Afrika achter ons. We hebben er twee fantastische maanden gehad maar ook gezien en gehoord hoe gecompliceerd het land is. Tientallen jaren van buitensporige overheidscorruptie begint onherstelbare schade aan te richten. Dat is te zien aan praktische zaken, zoals de zogenaamde load sheddings, geplande stroomuitvallen (tot wel zes uur per dag) om te zorgen dat het elektriciteitsnet niet volledig overbelast raakt. Maar ook aan de mensen zelf, die geen enkel vertrouwen meer in de overheid hebben.

Zelfs bij eenvoudige toiletgebouwgesprekjes op de camping horen we soms de wanhoop. We hebben mensen gesproken die het oosten van het land zijn ontvlucht vanwege de onveiligheid, mensen die het liefst willen vertrekken en geen toekomst zien voor hun kinderen hier. Witte, vaak hoogopgeleide Afrikanen verlaten het land en veel zwarte Afrikanen zijn nog geen stap verder gekomen. Ze leven in blikken huisjes in overvolle sloppenwijken, die als een metalen deken tegen de berg aanliggen. Zuid-Afrika, het is echt een prachtig land, maar zelfs na twee maanden begrijpen we er nog geen bal van…

Onze route van zuid naar noord: Tulbagh – Cederberg – Calvinia – Upington – Kgalagadi (en huidige locatie Marchand)